Buitengebied Emmen, Roswinkel, Nieuwe Schuttingkanaal WZ (akkerbouwbedrijf)

2.1.1 Uitwerking Wijzigingsbevoegdheid bestemmingsplan

Zoals in hoofdstuk 1 is verwoord kent het geldende bestemmingsplan Buitengebied een wijzigingsbevoegdheid die aan de gronden een bouwvlak ten behoeve van een grondgebonden agrarisch bedrijf kan toekennen. Onderstaand wordt nader ingegaan op de criteria en de verantwoording daarvan in dit wijzigingsplan.

1. het bouwvlak is maximaal 2,5 ha groot;

Hieraan wordt voldaan, het bouwvlak is niet groter dan 2,5 hectare.

2. de bedrijfseconomische noodzaak is aangetoond.

De bedrijfseconomische noodzaak is aanwezig, dat is onderbouwd in het bedrijfsplan.

• Specialisatie akkerbouwtak.
• Centrale ligging ten opzichte van de gronden.
• Optimale inrichting van het erf mogelijk voor een toekomstbestendig akkerbouwbedrijf.
• Goede ontsluiting via de wegen Pottenstreek en Pottendijk.
• Bijkomend voordeel: geen uitbreiding van verkeersbewegingen aan het Weerdingerkanaal.

3. de uitbreiding is passend binnen de stedenbouwkundige- en landschappelijke structuur.

Het grootschalige veenontginningengebied is beleidsmatig aangewezen als het gebied waar nieuwe agrarische bedrijven zich kunnen vestigen. Aan de westzijde van de Nieuw Schuttingkanaal waren voorheen behuizingen van verveners op de koppen van de kavels te zien. Het gebied is na de vervening verworden tot een grootschalig landschap. Er is een erfinrichtingsplan met landschappelijke inpassing opgesteld. Dit plan is nader beschreven in paragraaf 3.4. Ook hieraan is voldaan. Het inpassingsplan is akkoord bevonden door de gemeente en door middel van een zogeheten voorwaardelijke verplichting in de regels ook gericht en geborgd op uitvoering hiervan.

4. voldaan wordt aan milieu- en externe veiligheidswetgeving.

In hoofdstuk 4 (onderzoeken) is aangetoond dat de vestiging van het grondgebonden akkerbouwbedrijf voldoet aan de wetgeving op het gebied van milieu- en externe veiligheidswetgeving.

5. er is geen sprake van significante toename van depositie op Natura 2000 gebieden.

Bij een akkerbouwbedrijf is er geen sprake van depositie op Natura 2000 gebieden. Daarbij komt ook dat het meest nabijgelegen Natura 2000 gebied zich op een afstand van circa 14,6 kilometer afstand bevindt.

6. er is geen sprake van onevenredige aantasting van gebruiksmogelijkheden van aangrenzende gronden.

De afstand tot de dichtstbijzijnde (bedrijfs)woning van derden aan de overzijde van de weg is circa 70 meter. Er wordt niet gebouwd tegenover het bestaande agrarische bedrijf aan de overzijde van de weg.

Geconcludeerd kan worden is dat de vestiging van het grondgebonden akkerbouwbedrijf op de beoogde locatie kan voldoen aan de wijzigingsbepalingen van het bestemmingsplan en dat hiervan gebruik kan worden gemaakt qua procedure.

2.1.2 Structuurvisie gemeente Emmen 2020, veelzijdigheid troef

De Structuurvisie Emmen 2020, Veelzijdigheid troef, is 24 september 2009 vastgesteld. De structuurvisie is opgesteld als ruimtelijke vertaling van de ambities gesteld in de Strategienota Emmen 2020 (vastgesteld 2001). De structuurvisie geeft de hoofdlijnen van de ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente Emmen weer. In de structuurvisie wordt de ruimtelijke structuur van 2020 geschetst aan de hand van een aantal thema's, te weten landschap, duurzaamheid, verkeer, werken, wonen, voorzieningen en veiligheid.

De koers voor de landbouw is gericht op een mogelijke schaalvergroting dat plaats dient te vinden binnen de structuur van het huidige landschap. In de structuurvisie wordt landbouw aangewezen als drager van het landschap. Het grondgebied van Emmen is daarbij onderverdeeld in 4 deelgebieden waarvoor een aantal koersen waar het gaat om landbouwontwikkeling is weergegeven. Het plangebied bevindt zich binnen deelgebied A (De Monden).

De Monden

Kenmerkend is het hoge aandeel akkerbouw en de geringe stedelijke druk. Hoewel nu al 90% van de arbeidsplaatsen te vinden is buiten de landbouw, kent dit deel een sterk agrarisch karakter. In het centrale deel van De Monden wordt geen grootschalige transitie naar andere functies voorgestaan. In afwachting van de mate waarin schaalvergroting voldoende kansen biedt, wordt de landbouw zoveel mogelijk gefaciliteerd. Dit kan betekenen dat de verkaveling of bouwblokken ‘vergroot’ worden. Het Veenkoloniale deel van de gemeente is het meest geschikt voor de grootschalige agrarische bedrijfsvormen. Het al dan niet toestaan van nieuwe bebouwing wordt gerelateerd aan de uitoefening van de grondgebonden landbouw op bedrijfseconomische grondslag.

2.1.3 Ruimtelijke waardenkaart

De Ruimtelijke waardenkaart (RWK) is een eind september 2011 vastgestelde uitwerking van de Structuurvisie Emmen 2020. De Ruimtelijke waardenkaart belicht de cultuurhistorische en de landschappelijke waarden van het grondgebied van de gemeente Emmen. Het geeft een beschrijving van het ontstaan van het landschap en stelt de belangrijkste karakteristieken van het landschap vast, geeft de knelpunten aan met betrekking tot hedendaagse ruimtelijke ontwikkelingen en stelt een strategie op voor behoud, versterking en ontwikkeling van het landschap in relatie tot cultuurhistorie.

Het document biedt concrete handvatten voor de ontwikkeling van het landschap in relatie tot cultuurhistorie en geeft aan met welke aspecten in de planvorming rekening dient te worden gehouden.

Deelgebieden en kenmerken per deelgebied

De RWK maakt een onderscheid in deelgebieden. Het plangebied ligt binnen het deelgebied "Grootschalige veenontginningen" (het landschap van het veen). Dit is het landschap van de grote maten. Alles is hier groot en stoer. Het landschap wordt gevormd door open ruimten van formaat. De kanalen en linten geven contour aan de ruimte. Zij 'maken' de ruimten. Het is een open landschap; weids, maar geenszins kaal.

Naast de robuuste ruimten is de strikte regelmaat van het landschap kenmerkend. Het veenkoloniale landschap kent een uiterst regelmatige basisstructuur met een sterke ritmiek van kanalen, wijken en sloten.

De Ruimtelijke waardenkaart omvat een drietal kaarten.

• 1. Ruimtelijke aspecten, genoemd voor de omgeving van het plangebied:
  • a. Lintdorp/veendorp
  • b. Kanaal
  • c. Monumentale kanaal- en laanbeplanting
• 2. Visuele aspecten, genoemd voor de omgeving van het plangebied:
  • a. Robuuste ruimte hoogveenontginning
• 3. Elementen, genoemd voor de omgeving van het plangebied:
  • a. Geen

2.1.4 Welstandsbeleid

Bouwwerken moeten voldoen aan 'redelijke eisen van welstand'. Een welstandscommissie beoordeelt bouwplannen aan de vooraf vastgestelde welstandscriteria opgenomen in de Welstandsnota. Op 30 juni 2016 heeft de gemeenteraad de Welstandsnota vastgesteld. In deze nota wordt vooraf bepaald wat de redelijke eisen van welstand zijn. Dit betekent dat gekeken wordt of een bouwplan qua uitstraling past bij de omgeving.

Het wijzigingsplan en de Welstandsnota zorgen samen voor het behoud van de ruimtelijke kwaliteit.

2.2.1 Omgevingsvisie Drenthe 2018

De Omgevingsvisie is hét strategische kader voor de ruimtelijk-economische ontwikkeling van Drenthe. De visie formuleert de belangen, ambities, rollen, verantwoordelijkheden en sturing van de provincie in het ruimtelijke domein.

De Omgevingsvisie beschrijft de ruimtelijk-economische ontwikkeling van Drenthe in de periode tot 2030, met in sommige gevallen een doorkijk naar de periode daarna. Als in de tekst wordt gesproken over ‘lange termijn’, betreft het de periode na 2030.

De Omgevingsvisie heeft voor de provincie vooral een interne binding. Dit betekent dat de provincie bij de uitoefening van haar taken aan de Omgevingsvisie gebonden is.

Missie

De missie van de provincie is het waarderen van de Drentse kernkwaliteiten en het ontwikkelen van een bruisend Drenthe, passend bij de kernkwaliteiten. Deze missie is ingegeven door wat inwoners, medeoverheden en maatschappelijke partners belangrijk vinden voor de toekomst van Drenthe. De kernkwaliteiten zijn samen met partners en de inwoners van Drenthe benoemd, te weten landschap, cultuurhistorie, aardkundige waarden, archeologie, rust en natuur.

Kernkwaliteiten

De kernkwaliteiten zijn de kwaliteiten die bijdragen aan de identiteit en aantrekkelijkheid van Drenthe. Samen met vertegenwoordigers van overheden, belangengroepen, marktpartijen en inwoners heeft de provincie de volgende kernkwaliteiten van Drenthe benoemd :

• rust, ruimte, natuur en landschap;
• oorspronkelijkheid (authenticiteit, Drents eigen);
• noaberschap;
• kleinschaligheid (Drentse schaal);
• menselijke maat;
• veiligheid.

Het provinciaal belang ligt in het behouden en, waar mogelijk, ontwikkelen van de kernkwaliteiten. In hoofdstuk 4 van de Omgevingsvisie is voor alle kernkwaliteiten een uitwerking naar meer concrete indicatoren gemaakt, namelijk landschap, cultuurhistorie, aardkundige waarden, archeologie, rust en natuur.

Naast de kernkwaliteiten van Drenthe is er de dynamiek van bedrijvigheid. Bedrijvigheid in Drenthe is van grote maatschappelijke en economische betekenis vanwege de werkgelegenheid en de vitaliteit van het platteland en de steden. De provincie acht bedrijvigheid van provinciaal belang en benoemt dit tot een kernwaarde.

Specifiek voor het landelijk gebied wil de provincie voldoende ontwikkelingsmogelijkheden bieden voor landbouw, recreatie en toerisme en andere niet-agrarische bedrijvigheid. Het regionale economische vestigingsklimaat is van provinciaal belang.

Zorgvuldig Ruimtegebruik

In Drenthe kunnen mensen nog ruimte beleven. Dat wil de provincie bewaken, ook wanneer er nieuwe ontwikkelingen zijn. Zorgvuldig ruimtegebruik is van provinciaal belang.

Milieu- en leefomgevingskwaliteit

De provincie streeft naar een gezonde en veilige leefomgeving voor mens, plant en dier. Het beschermen van de kwaliteit van milieu en leefomgeving is veelal op Europees en nationaal niveau geregeld. Daarbij zijn diverse taken en verantwoordelijkheden bij de provincies neergelegd. Deze taken, gericht op het beschermen van de kwaliteit van lucht, water en bodem en het verbeteren van de verkeersveiligheid, waterveiligheid en externe veiligheid, zijn daarmee van provinciaal belang.

Visiekaart en doelstellingen 

Het plangebied ligt binnen het gebied dat op de visiekaart is aangeduid als "Landbouwgebied". De provincie Drenthe biedt de landbouw maximale speelruimte in deze gebieden. Bij de te nemen inrichtingsmaatregelen voor de landbouw wordt zo veel mogelijk rekening gehouden met de kernkwaliteiten. Daarnaast zijn de Veenkoloniën aangewezen als proefgebied voor de landbouw. Nieuwe ontwikkelingen op landbouwgebied kunnen als eerste hier worden geïntroduceerd. Het kan hierbij gaan om innovaties op het gebied van huisvesting, nieuwe teelten, efficiënt watergebruik, verduurzaming en duurzame energie.

Landbouw

Binnen het landbouwgebied zijn zogenoemde ‘plus-gebieden’ aangegeven. Het plangebied ligt binnen een dergelijk "Landbouwgebied plus". In deze gebieden heeft de landbouw nog verdere mogelijkheden, zoals schaalvergroting en meer geïndustrialiseerde vormen van landbouw. Ook zijn dit de voorkeursgebieden voor het verplaatsen en het inplaatsen van agrarische bedrijven. De kernkwaliteiten (kaart 2a t/m 2f, Kernkwaliteiten) spelen in deze gebieden een ondergeschikte rol. Dit betekent dat bij de belangenafweging het belang van de landbouw zwaarder weegt dan dat van de kernkwaliteiten. Er vindt wel een afweging tussen beide plaats.

Agrarische bedrijven die zich verder willen ontwikkelen, hebben vaak behoefte aan uitbreiding of nieuwbouw van bedrijfsgebouwen. Uitbreiding van het bouwvlak moet ruimtelijk worden ingepast. Hierbij moeten de kernkwaliteiten in acht worden genomen.

Voor de gebieden met de aanduiding 'landbouwgebied' zijn de gemeenten verantwoordelijk voor het vaststellen van de maximale oppervlaktemaat.

Kernkwaliteiten

Landschap

Het plangebied is gelegen binnen het landschap van de Veenkoloniën. Behoud en versterking van de wijkenstructuur en openheid is als doel benoemd. Kenmerkend voor deze hoogveengebieden is de strakke verkaveling, de bebouwingslinten langs kanalen en monden en de grote, weidse ruimtes met wijken. Elke ontginning heeft bovendien zijn eigen specifieke kenmerken, waaraan de tijd en de manier van ontginning is af te lezen.

Van provinciaal belang is de samenhang tussen het systematische ontginningspatroon van grootschalige openheid met kenmerkende wijkenstructuur en de bebouwingslinten met daaruit opgaande percelen.

Cultuurhistorie

Het beleid van de provincie Drenthe ten aanzien van cultuurhistorie is beschreven in het Cultuurhistorisch kompas. Het plangebied bevindt zich niet in één van de 11 beschreven voor de provincie cultuurhistorisch gezien waardevolle gebieden, zodat er geen sprake is van een directe provinciale doorwerking in dit wijzigingsplan.

Aardkundige waarden

Aardkundige waarden zijn natuurlijke variaties in het aardoppervlak van geomorfologische, geologische, bodemkundige verschijnselen en/of processen die onder andere onder invloed van wind en water gebeuren. Onder aardkundige waarden vallen bijvoorbeeld veentjes, pingoruïnes, stuwwallen, zandkoppen en (micro en macro)reliëf.

Aardkundige waarden die bijdragen aan het specifieke Drentse karakter wil de provincie Drenthe behouden en waar mogelijk herstellen zonder daarbij het normale landbouwkundig gebruik te belemmeren. Voor de aardkundige waarden onderscheiden worden drie beschermingsniveaus onderscheiden die verschillen in de mate van inzet van de provincie. De hoge en het gemiddelde beschermingsniveau zijn van provinciaal belang.

Het plangebied is gelegen binnen een gebied met een generiek beschermingsniveau. In deze gebieden is er geen sprake van een beschermingsniveau waar de provincie een direct belang bij heeft.

Conclusie

Het voorgenomen plan past in het door de gemeente en de provincie geformuleerde beleid. In de volgende hoofdstukken worden de ruimtelijke- en landschappelijke inpassing van het plan en de milieubeoordeling met bijbehorende onderzoeken beschreven.

2.2.2 Provinciale omgevingsverordening

Provinciale Staten van Drenthe hebben de Provinciale omgevingsverordening Drenthe vastgesteld. Ten aanzien van de ontwikkelingsmogelijkheden van grondgebonden agrarische bedrijven wordt met betrekking tot het plangebied niks specifieks geregeld.

2.3.1 Ladder voor Duurzame Verstedelijking

De 'ladder voor duurzame verstedelijking' is in de Structuurvisie Infrastructuur en Ruimte (SVIR) geïntroduceerd. Vanaf 1 juli 2017 moeten ruimtelijke plannen die een nieuwe stedelijke ontwikkeling mogelijk maken worden getoetst aan de nieuwe Ladder Duurzame Verstedelijking. De grondslag voor de nieuwe Ladder-toets is het nieuwe artikel 3.1.6 lid 2 Bro. De toelichting bij een bestemmingsplan dat een nieuwe stedelijke ontwikkeling mogelijk maakt, bevat een beschrijving van de behoefte aan die ontwikkeling, en, indien het wijzigingsplan die ontwikkeling mogelijk maakt buiten het bestaand stedelijk gebied, een motivering waarom niet binnen het bestaand stedelijk gebied in die behoefte kan worden voorzien.

De Laddertoets moet worden uitgevoerd wanneer er sprake is van een nieuwe stedelijke ontwikkeling. In artikel 1.1.1 onder i van het Bro is een nadere omschrijving van het begrip stedelijke ontwikkeling vastgelegd. Als stedelijke ontwikkeling wordt genoemd:

'ruimtelijke ontwikkeling van een bedrijventerrein of zeehaventerrein, of van kantoren, detailhandel, woningbouwlocaties of andere stedelijke voorzieningen.'

In het Bro is geen ondergrens voor de minimale omvang vastgelegd. Of er sprake is van een stedelijke ontwikkeling wordt bepaald door de aard en omvang van de ontwikkeling in relatie tot de omgeving.

Planspecifiek

Dit wijzigingsplan heeft betrekking op de vestiging van een agrarisch bouwblok voor een te vestigen grondgebonden akkerbouwbedrijf. Het betreft hier geen stedelijke ontwikkeling als bedoeld in artikel 1.1.1 onder i van het Bro.

Het ruimtelijke rijksbeleid heeft geen directe invloed op het plangebied.

4.1.1 Algemeen

De gemeente Emmen heeft archeologiebeleid vastgesteld, d.d. 30 mei 2013. Hiervoor is een archeologische beleidsadvieskaart gemaakt met daarbij een rapport, dit rapport dient als toelichting op de kaart. Het doel van deze documenten is om aan te geven wat de kern vormt van het archeologiebeleid en waar de beleidskeuzes zijn gemaakt. De verschillende archeologische waarden en verwachtingen en de maatregelen die daaraan zijn gekoppeld zijn in de gemeentelijek archeologische beleidsadvieskaart vertaald naar diverse categorieën "Waarde - Archeologie" in het bestemmingsplan.

Met de vertaling is op eenvoudige wijze voor het gehele gebied van de gemeente Emmen in beeld gebracht of archeologische waarden in het geding zijn of kunnen zijn en zo ja, op welke manier daarmee dient te worden omgegaan. Onderstaande tabel geeft de onderverdeling van de vier gemaakte categorieën weer.

Deze beleidskeuzes zijn vertaald in dubbelbestemmingen. Per archeologische kwaliteit zijn planregels opgenomen voor de te bebouwen oppervlakte en een omgevingsvergunningsstelsel voor het uitvoeren van werken, geen bouwwerk zijnde, of van werkzaamheden. De maatvoering voor afwijking is afhankelijk van de te verwachten waarden of verwachtingen en de uitkomsten van archeologisch onderzoek.

4.1.2 Archeologische waarden in het plangebied

Het plangebied Roswinkel, Nieuwe Schuttingkanaal WZ is volgens de beleidskaart gelegen in een gebied met een lage verwachtingswaarde.

Voor deze gebieden is bepaald dat er geen archeologisch onderzoek nodig is.

4.1.3 Archeologische monumenten

Binnen het plangebied liggen geen (beschermde) archeologische monumenten.

4.1.4 Cultuurhistorie

4.1.5 Conclusie

Vanuit archeologie en cultuurhistorie zijn er geen belemmeringen voor uitvoering van het gewenste plan tot nieuwvestiging van een grondgebonden akkerbouwbedrijf. Wel blijft de meldingsplicht conform artikel 53 van de Monumentenwet van kracht. Dit houdt in dat mochten er tijdens de graafwerkzaamheden toch archeologische resten worden gevonden, de initiatiefnemer dit onmiddellijk dient te melden bij de gemeentelijke archeoloog.

4.2.1 Natuurwaarden in het terrein

4.2.2 Stikstofdepositie

Met behulp van AERIUS-calculator (versie 2020) is de stikstofdepositie berekend voor zowel de aanlegfase als gebruiksfase van het nieuwe akkerbouwbedrijf. De resultaten van de berekeningen en de ondersteunende memo zijn als Bijlage 3 en Bijlage 4 bij dit wijzigingsplan gevoegd.

Uit de resultaten van de berekening blijkt dat er bij een absolute ‘worst case’ benadering geen stikstofdepositie waarneembaar is op de omliggende Natura2000-gebieden. De realisatie en het gebruik van een nieuw akkerbouwbedrijf (incl. nieuwe bedrijfswoning) aan het Nieuwe Schuttingkanaal WZ te Roswinkel zal dan ook niet leiden tot een significant negatief effect op de omliggende Natura2000-gebieden.

4.3.1 Vormvrije m.e.r.-beoordeling

In het Besluit m.e.r. zijn drempelwaarden opgenomen voor wanneer er een m.e.r. of m.e.r.-beoordeling moet worden uitgevoerd. Sinds de wijziging van het Besluit op 1 april 2011 is een beoordeling van een activiteit die op de D-lijst van het Besluit m.e.r. voorkomt noodzakelijk, ook al ligt de omvang van de activiteit (ver) onder de drempelwaarde.

In voorliggend plan komen geen activiteiten voor die voorkomen op de D-lijst van het Besluit m.e.r. Vanwege de afwezigheid van die activiteiten hoeft geen (vormvrije) m.e.r. -beoordeling plaats te vinden.

4.3.2 Bedrijven en milieuzonering

Vanuit milieuhygiënisch oogpunt vergt het inpassen van nieuwe functies in het plangebied een goede afstemming met de andere, in de omgeving aanwezige functies. Binnen het plangebied is sprake van een te realiseren grondgebonden akkerbouwbedrijf op een nu nog onbebouwde locatie. Van belang is na te gaan welke functies/bedrijven zich in de nabijheid van het plangebied bevinden en welk omgevingstype er is. Daartoe is hierna een weergave opgenomen van het geldende bestemmingsplan van het perceel en zij nabije omgeving.

4.3.3 Activiteitenbesluit milieubeheer

Voor de beoogde bedrijfsuitvoering dient een melding te worden gedaan in het kader van het Activiteitenbesluit milieubeheer.

4.3.4 Geluid

4.3.5 Bodem

De aanwezigheid van bodemverontreiniging kan gevolgen hebben voor het gebruik van de locatie. Niet alleen kan dit betekenen dat op het perceel gebruiksbeperkingen liggen. Ook kan het zo zijn dat de bodemverontreiniging de bestemming van de locatie in de weg staat. Het nemen van saneringsmaatregelen of het verwijderen van de bodemverontreiniging kan deze belemmering weer opheffen.

Door onderzoeksbureau Rouwmaat Groep is een verkennend milieukundig bodemonderzoek uitgevoerd.

Op basis van het uitgevoerde bodemonderzoek kan het volgende worden geconcludeerd:

• In geen van de geanalyseerde parameters in zowel grond als grondwater is de waarde voor nader onderzoek (tussenwaarde) en/of de interventiewaarde overschreden.
• De aangetroffen licht verhoogde gehalten in de grond en in het grondwater vormen geen belemmering voor het toekomstige gebruik.
• De hypothese "De gehele onderzoekslocatie kan op basis van het vooronderzoek als niet-verdacht worden beschouwd" wordt grotendeels aangenomen.

Op basis van de onderzoeksresultaten zijn er uit milieuhygiënische overwegingen in relatie tot de bodemkwaliteit, geen belemmeringen ten aanzien van de beoogde ontwikkeling. Het complete onderzoek is toegevoegd als Bijlage 8 bij dit wijzigingsplan.

4.3.6 Luchtkwaliteit

Op 15 november 2007 is de Wet luchtkwaliteit in werking getreden. De wet is enerzijds bedoeld om de negatieve effecten op de volksgezondheid aan te pakken, als gevolg van te hoge niveaus van luchtverontreiniging. Anderzijds heeft de wet tot doel mogelijkheden te creëren voor ruimtelijke ontwikkeling. Volgens de nieuwe regeling vormt luchtkwaliteit in beginsel geen belemmering voor het uitoefenen van een ruimtelijk project als aan minimaal één van de volgende voorwaarden wordt voldaan:

• er is geen sprake van een feitelijke of dreigende overschrijding van een grenswaarde;
• een project leidt, al dan niet per saldo, niet tot een verslechtering van de luchtkwaliteit;
• een project draagt 'niet in betekenende mate' (NIMB) bij aan de luchtverontreiniging;
• een project past binnen het Nationaal Samenwerkingsprogramma Luchtkwaliteit (NSL) of binnen een regionaal programma van maatregelen.

4.4.1 Bevi-inrichtingen buiten het plangebied

Nabij het plangebied bevinden zich geen Bevi-bedrijven die van invloed zijn op de planlocatie.

4.4.2 Buisleidingen

Aan de oostkant van het plangebied ligt een hoge druk aardgastransportleiding van Gasunie op circa 45 meter vanaf de gevel van de nieuw te bouwen woning behorend tot het akkerbouwbedrijf. Het plangebied ligt gedeeltelijk binnen het invloedsgebied van de hoge druk aardgastransportleiding N-522-49. Deze gasleiding heeft een maximale werkdruk van 40 bar en heeft een diameter van 168 mm. Het invloedsgebied bedraagt 75 meter en de 100% letaliteitszone 40 meter.

Plaatsgebonden risico

Het plangebied ligt gedeeltelijk binnen het invloedsgebied (1% letaliteitszone) van de hoge druk aardgastransportleiding. Echter de gebouwen binnen het plangebied zijn buiten de 100% letaliteitszone geprojecteerd. In de figuur op bladzijde 28 is de 100% letaliteitszone met de blauwe onderbroken lijn weergegeven.

Hoge druk aardgastransportleidingen vallen onder het Bevb en worden getoetst aan het plaatsgebonden risico 10-6 per jaar en aan de ligging van de belemmeringenstrook. Daarnaast dient het groepsrisico te worden beoordeeld en te worden verantwoord.

Plaatsgebonden risico 10-6

Voor het plaatsgebonden risico geldt een grenswaarde en een richtwaarde. De grenswaarde geldt voor kwetsbare objecten, zoals woningen en de richtwaarde geldt voor beperkt kwetsbare objecten, zoals bedrijfsgebouwen en bedrijfswoningen. Binnen deze planlocatie wordt een bedrijfswoning en een loods voor het akkerbouwbedrijf geprojecteerd. Beide objecten worden aangemerkt als beperkt kwetsbare objecten.

Op 4 meter vanaf de hoge druk aardgastransportleiding bedraagt het plaatsgebonden risico minder dan 10-6 per jaar. De gebouwen binnen het plangebied liggen op circa 45 meter vanaf de leiding.

Conclusie plaatsgebonden risico

Het ruimtelijk plan voldoet aan de richtwaarde van het plaatsgebonden risico 10-6 per jaar.

Verantwoording groepsrisico

De planlocatie ligt gedeeltelijk binnen het invloedsgebied van de hoge druk aardgastransportleiding. Op grond van het Bevb moet het groepsrisico worden beoordeeld. Hiervoor moet de hoogte van het groepsrisico alsmede de verandering ervan als gevolg van de ruimtelijke ontwikkeling in beeld worden gebracht. Binnen het invloedsgebied van de hoge druk aardgastransportleiding liggen in de omgeving van het ruimtelijk slechts enkele verspreid liggende agrarische bedrijven. Een berekening van het groepsrisico is voor dit dunbevolkte gebied niet zinvol daar er vrijwel geen sprake van een groepsrisico is. Daarnaast neemt de populatie vanwege de ruimtelijke ontwikkeling toe met slechts enkele personen. Echter, omdat de populatie binnen het plangebied, buiten de 100% letaliteitzone ligt, treedt er geen verandering in de hoogte van het groepsrisico op.

Voor dit ruimtelijk plan kan worden volstaan met een beperkte verantwoording van het groepsrisico. De hoogte van het groepsrisico is namelijk lager dan 10% van de oriëntatiewaarde van het groepsrisico en het groepsrisico neemt niet toe. De beperkte verantwoording houdt in dat alleen het aspect zelfredzaamheid en hulpverlening moet worden verantwoord. Onderzoeken naar maatregelen, die tot een lager groepsrisico kunnen leiden, zijn niet noodzakelijk.

De gemeente dient de VRD voor dit ruimtelijk plan in de gelegenheid te stellen om te kunnen adviseren over externe veiligheid.

Conclusie groepsrisico

Het groepsrisico in de omgeving van het ruimtelijk plan is erg laag vanwege lage populatiedichtheid. Het groepsrisico neemt niet toe. Volstaan kan worden met een beperkte verantwoording van het groepsrisico. De VRD dient om advies te worden gevraagd.

4.4.3 Route gevaarlijke stoffen

In de directe omgeving van het plangebied worden geen gevaarlijke stoffen vervoerd over de weg, het water of door buisleidingen.

4.4.4 Hoogspanningsverbindingen

In noordelijke richting is een bovengrondse hoogspanningslijn aanwezig. Het betreft een 110 tot 380 kV hoogspanningslijn. De hoogspanningslijn heeft een ZRO van circa 25 meter en een indicatieve magneetveldzone van circa 110 meter. Het plangebied ligt buiten de indicatieve magneetveldzone en daarmee ook ruimschoots buiten de ZRO zone. Hoogspanningslijnen zijn geen risicobronnen in het kader van externe veiligheid. Daarentegen kunnen hoogspanningslijnen bepaalde gezondheidseffecten veroorzaken voor hoofdzakelijk kinderen tot en met de basisschoolleeftijd. De hoogspanningslijn is voor dit ruimtelijk plan verder niet relevant. De planlocatie ligt namelijk buiten de indicatieve magneetveldzone van de hoogspanningslijn.

4.4.5 Conclusie

De planontwikkeling is aanvaardbaar vanuit het aspect externe en fysieke veiligheid.

4.5.1 Inleiding

De waterparagraaf is een verplicht onderdeel van een ruimtelijk plan en beschrijft de uitwerking hiervan op het watersysteem en geeft aan welke eisen het watersysteem aan het plan oplegt. De waterparagraaf is de plek waar, naast een beschrijving van de waterhuishoudkundige consequenties van het plan of besluit, het wateradvies en de gemaakte afwegingen expliciet en toetsbaar een plaats krijgen.

Uitgangspunt is dat bij een bouwplan moet worden voorkomen dat er grond- of oppervlaktewateroverlast ontstaat en de kwaliteit van het ontvangende oppervlaktewater niet negatief wordt beïnvloed.

4.5.2 Ligging plangebied

Het plangebied ligt binnen het beheersgebied van het waterschap Hunze en Aa’s. De watertoets is uitgevoerd op 14 november 2019. De beantwoording van de vragen heeft er toe geleid dat de Normale procedure van de watertoets moet worden doorlopen. Dit houdt in dat het waterschap Hunze en Aa's een maatwerk wateradvies moet maken. Het maatwerkadvies is op 23 januari 2020 ontvangen vanuit het waterschap (Bijlage 11).

4.5.3 Waterhuishouding

Het verharde oppervlak neemt door de realisatie van het plan toe. In de watertoets wordt uitgegaan van een toename van het verharde oppervlak van circa 20.000 m2 (incl. erfverharding). Er zijn geen situaties van wateroverlast bekend in het plangebied of de directe omgeving.

4.5.4 Afvoer van water

Huishoudelijk afvalwater

Voor het huishoudelijke afvalwater zal aansluiting worden gevonden op het aanwezige drukrioolstelsel. Hier zal geen hemelwater op worden afgevoerd.

Bedrijfsafvalwater

Berdrijfsafvalwater mag niet worden geloosd op de riolering. Hiervoor wordt een voorziening getroffen door het bedrijf.

Hemelwater

Het beleid van de gemeente Emmen en het waterschap is erop gericht het hemelwater af te koppelen van de riolering en te lozen op oppervlaktewater of zo mogelijk te laten infiltreren in de bodem. Voor lozing van het hemelwater wordt waterberging op eigen terrein gerealiseerd aan de noordkant van het nieuwe bedrijfsperceel. Hier wordt een nieuwe sloot gegraven met een lengte van 200 meter en afhankelijk van de opgave voor het compenserend vermogen hiervan qua inhoud op aangepast.

4.5.5 Kwaliteit oppervlaktewater

Vermeden dient te worden dat hemelwater in aanraking komt met materialen die milieu belastende stoffen uitlogen. Om verontreiniging te voorkomen dient derhalve bij de bouw geen gebruik te worden gemaakt van uitlogende materialen.

4.5.6 Inhoud definitieve uitgangspuntennotitie watertoets van 23 januari 2020

Hierna zal thematisch worden ingegaan op de relevante onderdelen van de uitgangspuntennotitie zoals die op 23 januari 2020 is ontvangen.

Specifieke en aanvullende uitgangspunten uit de notitie van 23 januari 2020

Bestaand watersysteem 

Het plangebied ligt in een peilgebied met een zomerpeil van +11,50 m NAP en een winterpeil van +11,00 m NAP. Aan de zuidzijde van het plangebied ligt een sloot, die via een duiker in noordoostelijke richting afwatert op een hoofdwatergang van het Waterschap, zoals zichtbaar op onderstaande figuren.

Watercompensatie 

De verhardingstoename van 20.000 m2 resulteert in een bergingsopgave van 1.600 m3. Er wordt echter meer verhardingstoename mogelijk gemaakt omdat het beoogde bouwvlak 25.000 m2 groot is. Bij bestemmingswijzigingen moet het waterschap waarborgen dat alle verhardingstoename die mogelijk wordt gemaakt wordt gecompenseerd. Tenzij in de regels bij het wijzigingsplan een expliciet maximum wordt gesteld aan het bebouwingspercentage, moet het hele bouwvlak worden meegerekend in de bergingsopgave (dit mag dan namelijk in zijn geheel worden verhard). De aanvullende 5.000 m2 verhardingstoename die mogelijk wordt gemaakt via het bouwvlak resulteert in een aanvullende bergingsopgave van 400 m3. Dit houdt in dat de totale bergingsopgave voor het plan 2.000 m3 is, voor een verhardingstoename van 25.000 m2.

Het voorstel vanuit het waterschap is om deze opgave in te vullen door het graven van een sloot aan de noordzijde van het plangebied is geschikt, zolang deze over voldoende bergingscapaciteit beschikt. De afvoerrichting ligt naar het Nieuwe Schuttingkanaal, waar een eindduiker gerealiseerd kan worden.

Vanuit de initiatiefnemer is aangegeven dat er aan de noordkant een nieuwe sloot gegraven gaat worden met een lengte van minimaal 200 meter en een inhoud van minimaal 2.000 m3. Ook is in de regels voorwaardelijk gemaakt dat er minimaal 2.000 m3 aan waterbergend vermogen moet worden gerealiseerd.

Drooglegging 

De drooglegging binnen het plangebied voldoet niet met 0,6 tot 1,0 m, zie daartoe onderstaande figuur.

Het verschil tussen het laagste maaiveld en de grondwaterstand wordt daarmee slechts ca. 0,4 m. Hierdoor rekening te houden met het ophogen van het perceel.

In de nieuw te graven sloot kan tot in het maaiveld het afstromende hemelwater worden geborgen (1.600 tot 2.000 m3), mits daarvoor een vertraagde afvoer wordt gerealiseerd. Dit kan bijvoorbeeld via een knijpconstructie (landbouwkundige afvoer).

Deze vertraagde afvoer zal worden gerealiseerd.

Lokaal komen hoge grondwaterstanden voor, waardoor niet in het hele plangebied aan de drooglegging- (1,20 m) en ontwateringsnorm (0,7 m) wordt voldaan. Bij aanwezigheid van veen en moerige gronden boven het grondwater, zal het veen oxideren en naar de toekomst tot bodemdaling leiden. Tussen 2009 en 2019 is de bodem in dit gebied 10 tot 15 cm gedaald. Het waterschap adviseert daarom de dikte en ligging van het veen te bepalen en bij aanwezigheid rekening te houden met de verdere bodemdaling door veenoxidatie met betrekking tot erfverharding en groen/tuinen.

Daar waar bebouwing en erfverharding is voorzien zal de grond tot op het ‘vaste’ worden afgegraven en opgevuld worden met geel zand zodat deze bebouwing geen hinder gaat ondervinden van verdergaande verzakking. Met het aanbrengen van verharding zal rekening worden gehouden met een obstakelvrije zonen van 5 meter vanaf de insteek van het kanaal (keurzone) langs de hoofdwatergang (Nieuwe Schuttingkanaal wz). Bij het gedeeltelijk aanbrengen van verharding voor ontsluiting van het erf, binnen deze zone, zal dit, indien aan de orde, worden gemeld bij het waterschap.

Thema wateroverlast 

Het waterschap zorgt voor het functioneren van het watersysteem. Het watersysteem moet nu, maar ook op de lange termijn, goed functioneren. Het watersysteem moet zodanig zijn dat de inundatienormen niet worden overschreden bij toekomstige veranderingen zoals klimaatverandering, zeespiegelstijging, bodemdaling en toename van verhard oppervlak. Dit is gebaseerd op het principe van niet-afwentelen, zowel bestuurlijk, financieel en geografisch, in de tijd op elk schaalniveau. Er zijn landelijke werknormen (Nationaal Bestuursakkoord Water) opgesteld voor wateroverlast. Het gaat hierbij om wateroverlast, die ontstaat door inundatie vanuit oppervlaktewater als gevolg van lokale neerslag. De normen zijn uitgedrukt in de kans dat het peil van het oppervlaktewater het niveau van het maaiveld overschrijdt.

Thema afvalwater & riolering

Samenwerking in de waterketen leidt tot een grotere doelmatigheid en verdergaande kwaliteitsverbetering van het oppervlaktewater. In een groot deel van het bestaand stedelijk gebied wordt het hemelwater en het afvalwater verzameld in een gemengd rioolstelsel. Via het gemengde stelsel wordt dit afvalwater getransporteerd naar de RWZI, waar het na zuivering geloosd wordt op het oppervlaktewater. Door het hemelwater gescheiden te houden van het afvalwater wordt het hemelwater niet vervuild en kan dit schone water behouden blijven voor het watersysteem. Ook is een vermindering van het volume afvalwater gunstig voor de capaciteit van de bestaande riolering, transportvoorzieningen en de RWZI. Het vrijkomende hemelwater na afkoppeling mag niet resulteren in een versnelde afvoer en het hemelwater mag in principe niet door diffuse bronnen zijn verontreinigd voordat het in het oppervlaktewatersysteem terechtkomt.

In dit plan wordt voorzien in het scheiden van het rioolstelsel, waarbij het schone hemelwater wordt afgevoerd naar een nieuw aan te leggen sloot langs de gehele noordkant van het nieuwe bedrijf. Deze zal een lengte krijgen van minimaal 200 meter en een inhoudsmaat van minimaal 2.000 m3.

Verontreiniging voorkomen

De invloed van diffuse bronnen op hemelwater moet zoveel mogelijk worden beperkt door het hanteren van de beleidsuitgangspunten in het landelijk emissiebeleid. Dit gaat volgens de trits voorkomen, scheiden en zuiveren. Door het gebruik van preventieve/ brongerichte maatregelen komt hemelwater met zo weinig mogelijk vervuilende stoffen of uitlogende materialen in aanraking en blijft het zo schoon mogelijk. Het uitgangspunt bij de invulling van deze zorgplicht is het gebruik van de beste beschikbare technieken.

Alternatieve maatregelen zijn ook acceptabel, mits deze maatregelen aantoonbaar hetzelfde effect opleveren. Op grond van de huidige wet- en regelgeving is het niet de bedoeling om de zorgplicht volledig af te kaderen. De lozer mag zelf invulling geven aan de zorgplicht. Mogelijke preventieve/brongerichte maatregelen zijn:

• Bij nieuwbouw en renovatie zo weinig mogelijk uitlogende materialen zoals zink, koper en lood gebruiken. Alternatieven gebruiken heeft de voorkeur. De nationale pakketten duurzaam bouwen geven handvaten voor alternatieven.

Initiatiefnemers hebben aangegeven geen gebruik te maken van uitlogende materialen.

Lozing van hemelwater op het oppervlaktewaterlichaam mag niet leiden tot een verslechtering van de kwaliteit van dat oppervlaktewaterlichaam. Daarnaast moet de lozing van hemelwater passen binnen de te bereiken waterkwaliteitsdoelstellingen voor het oppervlaktewaterlichaam of de functies van het gebied.

Initiatiefnemers geven aan dat water dat uiteindelijk in het oppervlaktewater terecht zal komen zo schoon mogelijk is. Er zal een aparte vulplaats voor GBM (gewasbeschermingsmiddelen) komen met een VITO bak eronder om een en ander op te vangen en te scheiden. Daarnaast komt er een aparte spoelplaats voor het schoonspoelen van de machines waar een vetput onder wordt gerealiseerd.

Alle agrarische bedrijven vallen onder het Activiteitenbesluit. Voor akkerbouwbedrijven gelden aanvullende voorschriften voor de toepassing van bestrijdingsmiddelen en kunstmest. In het Activiteitenbesluit is een lozingsverbod opgenomen van verontreinigd hemelwater dat rechtstreeks afstroomt van het verharde erf naar het oppervlaktewater (=erfafspoelwater). Bij de inrichting van het plan moet rekeningen worden gehouden met de voorschriften uit het Activiteitenbesluit. Voor het Activiteitenbesluit geldt een meldingsplicht bij het waterschap.

Thema grondwater & ontwatering

Grondwater ordenend

Het functioneren van het grondwatersysteem moet als ordenend element meegenomen worden in de locatiekeuze en de inrichting van plannen. Bij de aanleg van nieuwe gebieden is het uitgangspunt dat wijzigingen in de grondwaterstanden niet mogen resulteren in nadelige gevolgen voor andere gebieden. Dat kan tot gevolg hebben dat het oppervlaktewaterpeil niet gewijzigd kan worden of dat er daarvoor of daardoor aanvullende maatregelen noodzakelijk zijn om grondwateroverlast in het plangebied te voorkomen.

Wateroverlast

Een te hoge grondwaterstand kan grondwateroverlast veroorzaken, bijvoorbeeld in de vorm van water in de kruipruimte. Te lage grondwaterstanden daarentegen resulteren in verdroging. Het verlagen van grondwaterstanden in bestaande bebouwde gebieden kan problemen geven wanneer er sprake is van houten funderingen en funderingen op klei op veen. Zijn die aanwezig dan mogen de gemiddeld laagste grondwaterstanden (GLG) niet verder worden overschreden (niet nog lager worden). Ook de aanwezigheid van oude bomen verdient aandacht. Volwassen bomen kunnen afsterven als de ontwateringsdiepte snel en drastisch wordt veranderd en verder verlaagd wordt dan 1 m minus maaiveld. Oude bomen kunnen hun wortelstelsel niet meer aanpassen aan grote veranderingen in het grondwater. Tevens kunnen natuurgebieden in en rond het plangebied negatief beïnvloed worden wanneer het hydrologisch systeem veranderd. Het is dan ook belangrijk bij elk inrichtingsplan samen met het waterschap vanuit het bestaande watersysteem vast te stellen wat de huidige en gewenste grondwaterstanden zijn en of er sprake is van een nadelige beïnvloeding van de omgeving.

Normen

Bij een gewenste grondwatersituatie is er geen sprake van overlast en zijn de volgende ontwateringseisen richtinggevend. Voor verschillende typen grondgebruik gelden bij een halve maatgevende afvoer (een afvoer die 10 a 15 keer per jaar wordt overschreden) de volgende ontwateringsadviezen.

Advies ontwateringsdiepte grondgebruik:

• Woningen met kruipruimte: 0,7 m onder onderkant vloer;
• woning zonder kruipruimte: 0,3 m onder onderkant vloer;
• drijvende woningen: geen ontwateringseis.

Er wordt een woning met kruipruimte gebouwd waarbij bij de verdere uitwerking van de concrete bouwplannen voor de woning rekening zal worden gehouden met de aanbevolen ontwateringsdiepte.