Nieuw-Schoonebeek, rijenwoningen Bekel's erf

4.1 Historie en typering

Nieuw-Schoonebeek wordt als dorp tot het type randveennederzettingen gerekend. Het dorp is als een agrarische nederzetting ontstaan op een smalle zandrug in een zogenaamd overgangsgebied van een hoogveen- en beekdallandschap. Ten noorden lag het moeilijk toegankelijke hoogveengebied en ten zuiden stroomde het Schoonebeekerdiep. Langs de beek liep een weg, de huidige Europaweg, die slingerend de beek en de licht verhoogde dekzandruggen volgde. De belangrijkste kenmerken van een randveennederzetting zijn haaks en licht gerende kavellijnen op de hoofdweg. De bebouwing is landelijk, vrijstaand en divers; relatief grote kapvlakken, lage gootlijn, nokrichting haaks op de weg. De gebouwen voegen zich veelal in het verkavelingpatroon. Groen en/of begeleidend groen komt voornamelijk voor langs wegen en kavelgrenzen en op erven.

Nabij de T-kruising met de Kerkenweg is kernvorming ontstaan in de vorm van enkele dorpsvoorzieningen en verdichting door toevoeging van vooral woningen. Ten noordwesten van dit centrum ofwel rondom de Europaweg heeft nieuwbouw plaatsgevonden in de vorm van geplande woonbuurtjes. De woonbuurtjes zijn zoveel mogelijk binnen de bestaande eigendomsituaties en kavelstructuur ingepast. De Europaweg vormt de belangrijkste hoofdweg. Via de Dordseweg of via Schoonebeek/Nieuw-Amsterdam heeft Nieuw-Schoonebeek een verbinding met de rijksweg A37. De Kerkenweg vormt een lokale verbinding met Weiteveen. Ten noorden van de nieuwbouw van Nieuw-Schoonebeek, evenwijdig aan de Kerkenweg, is een groter, langgerekt, boscomplex aangelegd dat doorloopt tot de landbouwweg Bovenveen.