Buitengebied Emmen

2.1.1 Structuurvisie gemeente Emmen 2020, Veelzijdigheid troef

De Structuurvisie gemeente Emmen 2020, Veelzijdigheid troef, is 24 september 2009 vastgesteld. De structuurvisie is opgesteld als ruimtelijke vertaling van de ambities gesteld in de Strategienota Emmen 2020 (vastgesteld september 2001). De structuurvisie geeft de hoofdlijnen van de ruimtelijke ontwikkeling van de gemeente Emmen weer. Tevens dient de structuurvisie om bedrijven, instellingen en andere overheden uit te nodigen tot en te stimuleren om passende, gewenste activiteiten en investeringen te doen die aansluiten op de weergegeven ambities en ruimtelijke mogelijkheden. In de structuurvisie wordt de ruimtelijke structuur van 2020 geschetst aan de hand van een aantal thema's, te weten landschap, duurzaamheid, verkeer, werken, wonen, voorzieningen en veiligheid.

Bij de structuurvisie behoort een uitvoeringsprogramma. Het uitvoeringsprogramma geeft aan hoe de visie in de werkelijkheid gestalte kan krijgen. Daarvoor is een aantal projecten benoemd. Dit zijn projecten die een katalysatorfunctie hebben voor de ruimtelijk-economische structuur in 2020 (zoals de realisatie van de de vaarverbinding Erica-Ter Apel en de realisatie van bijzondere woonmilieus). De overige projecten en programma's die benoemd worden vormen een onderdeel van hetgeen met de structuurvisie wordt voorgestaan.

Als project staat dit bestemmingsplan Buitengebied Emmen benoemd. In de structuurvisie is de ruimtelijke structuur op hoofdlijnen richting 2020 vastgelegd. Voor de nieuw op te stellen bestemmingsplannen geeft de structuurvisie de richting weer. Het is van belang dat deze beleidskoers echter ook vertaald wordt in concreet toetsbare kaders die de gewenste ontwikkelingen mogelijk maakt. Naast het feit dat de bestemmingsplannen in de gemeente geactualiseerd moeten worden, er voor diverse ontwikkelingen een apart bestemmingsplan is danwel opgesteld moeten, is het noodzakelijk dat er een nieuw bestemmingsplan buitengebied wordt vastgesteld. Hierin worden de diverse ontwikkelingen, kansen, maar ook kwaliteiten geborgd.

In het uitvoeringsprogramma wordt voor het bestemmingsplan Buitengebied Emmen een relatie gelegd met een aantal andere projecten, namelijk:

• Ruimtelijke Waardenkaart: De gemeente Emmen is rijk bedeeld met ruimtelijke waarden. Het betreft hier zowel zichtbare zaken (hunebedden, natuur, landschappen, monumenten, verkaveling, cultuurhistorie, openheid) als ook onzichtbare zaken (bodem, archeologie). De ruimtelijke waardenkaart met achterliggende beschrijving (in een rapport) gaat in op de diverse ruimtelijke waarden en geeft ook een beschrijving van deze waarden.
• Ruimte voor water, inclusief herstel beekdalen: Dit project behelst een breed scala aan ruimtelijke faciliterende en uitvoerende projecten, waarmee het water in de gemeente Emmen zo lang mogelijk wordt vastgehouden, indien nodig (bij nood) tijdelijk geborgen en afgevoerd. Doel van het geheel van activiteiten is om de ruimte zo in te richten dat we optimaal inspelen op wateroverlast, betere waterkwaliteit, verdroging en stijging van de zeespiegel. Realisatie van het Lokaal Bestuursakkoord Noodretentie (LBN) moet wateroverlast in het stedelijk en landelijk gebied voor het gehele stroomgebied voorkomen c.q. beperken. Voor berging van water zijn 5 soorten maatregelen benoemd: 1. Vasthouden van water in greppels en sloten; 2. Vasthouden van water in waterschapsleidingen; 3. Vasthouden van water in lokale laagten; 4. Beekherstel; 5. Noodberging vanuit het hoofdsysteem in bergingsgebieden.
• Bargerveen: Het Bargerveen is een uniek natuurgebied waar een gedeelte van het oorspronkelijke hoogveenlandschap behoud is. Het Bargerveen kenmerkt zich door onvergraven hoogveen met tamelijk volledige veenprofielen en veenmeertjes. Ook is er uitgestrekte hoogveenvegetatie met zeldzame fauna aanwezig. Het reservaat is vrij van bebouwing en mede daardoor zeer rustig. Vanuit natuur- en cultuurhistorisch perspectief ligt behoud voor de hand. Het omliggende gebied kent vooral een agrarische functie. De landbouw is over het algemeen gebaat bij een ander waterpeil. Om het contrast in waterpeil te verkleinen zet de structuurvisie in op de realisatie van een ruimtelijke overgangszone (in noordelijke en westelijke richting).
• Realisatie ecologische verbindingszones: Er is een drietal ecologische verbindingszones binnen de gemeente Emmen. Twee lopen er vanuit het Bargerveen in noordelijke richting. Eén hiervan loopt parallel met de Runde. De andere zone buigt ter hoogte van het Oosterbos langs de steilrand naar het Valtherbos. Onderdeel hiervan is de realisatie van een faunapassage c.q. een schakel nabij de Emmerschans. De derde zone loopt vanuit het Bargerveen in westelijke richting. Voor de Runde is de gemeente Emmen de trekker.

In de volgende hoofdstukken wordt nader ingegaan op welke wijze de structuurvisie doorvertaald is in dit bestemmingsplan.

Voor een aantal projecten is/ wordt op dit moment een aparte planprocedure doorlopen, bijvoorbeeld de gebiedsontwikkeling vaarverbinding Erica-Ter Apel, de realisatie van bijzondere woonmilieus, windenergie en het Wildlife Resort Griendtsveen.

2.1.2 Overig

Met betrekking tot een aantal specifieke onderwerpen zijn beleidsnotities, -visies en facetbestemmingsplannen opgesteld. Het betreffen de volgende documenten:

• Beleidsnotitie "Paardenhouderijen" (vastgesteld door de gemeenteraad, 25 maart 2004);
• Beleidsnotitie "Bouwen in de linten" (vastgesteld door de gemeenteraad, juli 2005);
• Beleidsnotitie "Verruiming bouwpercelen intensieve veehouderijen" (vastgesteld door de gemeenteraad, 27 september 2007);
• Beleidsnotitie "Rosékalveren" (vastgesteld door de gemeenteraad, 24 januari 2008);
• Facetbestemmingsplan "Foliebassins" (vastgesteld door de gemeenteraad, 24 januari 2008);
• Facetbestemmingsplan "Kleinschalig kamperen" (vastgesteld door de gemeenteraad, 21 februari 2008);

• Compensatievisie gemeente Emmen (vastgesteld door het college van B&W, 6 mei 2008);
• Beleidsnota "Bed & Breakfast voorzieningen" (vastgesteld door het college van B&W, 15 december 2009);
• Beleidsnotitie "Serrestallen" (vastgesteld door de gemeenteraad, 29 april 2010);
• Ruimtelijke Waardenkaart (vastgesteld door de gemeenteraad, september 2011).

In de volgende hoofdstukken zijn per specifieke onderwerpen (functies) de verschillende documenten nader uitgewerkt.

2.1.3 Welstandsbeleid

Bouwwerken moeten voldoen aan "redelijke eisen van welstand". Een zogenaamde Welstandscommissie beoordeelt bouwplannen aan de vooraf vastgestelde welstandscriteria opgenomen in de Welstandsnota. Op 16 december 2010 heeft de gemeenteraad de Welstandsnota vastgesteld. In deze nota wordt vooraf bepaald wat de redelijke eisen van welstand zijn. Dit betekent dat gekeken wordt of een bouwplan qua uitstraling wel past bij de omgeving.

Het bestemmingsplan en de Welstandsnota zorgen samen voor het behoud van de ruimtelijke kwaliteit. Het bestemmingsplan geeft aan wat, hoeveel, in welke vorm en waar er gebouwd mag worden. Het welstandsbeleid geeft aan hoe het gebouw er uit mag komen te zien. Dit wil zeggen dat het welstandsbeleid moet voorkomen dat er gebouwen gebouwd worden die afbreuk doen aan de omgeving. Het nieuwe welstandsbeleid heeft zo min mogelijk regels. Voor de meeste gebieden, grotendeels ook voor het buitengebied, geldt de zogenaamde beperkte welstand. De beperkte welstand is van toepassing op bouwwerken en gebouwen waarbij, vooral vanuit stedenbouwkundig oogpunt, de onderlinge samenhang van het gebouw met zijn omgeving, beschouwd vanaf de openbare weg en het openbaar groen, belangrijk is.

Voor een aantal beperkte welstandsgebieden zijn specifieke, aanvullende criteria geformuleerd. Het betreft hier gebieden:

• waar vroeger de randveenontginningen hebben plaatsgevonden, waar op smalle zandruggen wegdorpen zijn ontstaan: Roswinkel, langs de zandgrond aan de oostkant van de Hondsrug (Barger-Oosterveld en Nieuw-Dordrecht) en de vervening langs de randen van het Schoonebeekerdiep.
• met de veendorpen en linten Nieuw-Weerdinge, Emmer-Compascuum, Barger-Compascuum, Klazienaveen, Erica, Nieuw-Amsterdam en Weiteveen.
• in het buitengebied voor agrarische bebouwing.

In de Welstandsnota is tot slot criteria geformuleerd voor het toetsen van reclameaanvragen in het buitengebied.

Voor de van toepassing zijnde criteria wordt verwezen naar de Welstandsnota.