Emmen, De Verbinding

4.1 Ontstaansgeschiedenis

Ontstaan van het landschap

Het plangebied en de directe omgeving daarvan, maken van oorsprong deel uit van een esdorpenlandschap. Dit landschap is ontstaan op de hoger gelegen delen van Drenthe (dekzandruggen) als gevolg van een langdurig landbouwkundig ontwikkelingsproces. Door het eeuwenlang ophogen en bemesten van deze essen (akkers) ontstond een landschap waarvan de volgende elementen karakteristiek kunnen worden genoemd:

• openheid: van oorsprong werden de individuele percelen op een es afgeschermd door middel van houtwallen of boomsingels. Vanaf de 19de eeuw zijn deze elementen echter verdwenen, waardoor veel essen worden gekarakteriseerd door een grote mate van openheid;
• heldere begrenzing: om de kostbare gewassen op de es te beschermen tegen vee en wild, werd er in vroeger tijden vaak een omheining of vlechtwerk aangebracht. De meest gangbare begrenzing vanaf de 18de eeuw bestond uit een zogenaamde 'eswal', welke was beplant met hakhout of doornige struiken. Deze elementen zijn vaak nog wel aanwezig en zorgen voor een heldere begrenzing van de buitenzijde van de es;
• bolle ligging: doordat essen vaak op natuurlijk reliëf zijn gesitueerd, is er vaak sprake van een bolle ligging;
• meerdere gebruikers: een es werd vaak door tientallen of honderden verschillende boeren gebruikt. De perceelsgrenzen van individuele akkers zijn soms nog herkenbaar in het landschap.

Figuur 4.1 Transformatie van de Noordbargeres

Ruimtelijke ontwikkeling van het plangebied

Het plangebied is gelegen op de Noordbargeres. Als gevolg van de ligging tussen Emmen en het dorp Noordbarge, is dit gebied in de afgelopen vijftig jaar ingrijpend veranderd (zie bovenstaande figuur). Door woningbouw in de jaren '50 van de vorige eeuw groeiden de beide kernen aan elkaar waardoor de Noordbargeres in twee delen werd gesplitst. In de jaren '70 werd de es aan de zuid- en oostzijde doorsneden door de Ermerweg en Hondsrugweg, waarna Emmen en Noordbarge verder op de es werden uitgebreid.

In de jaren '60 verschenen aan de oostkant van het plangebied de eerste winkels. Eind jaren '90 is het winkelcentrum van Emmen gecomplementeerd met de aanleg van het overdekte winkelcentrum De Weiert. Aan de westzijde van het plangebied ontstonden in de jaren 70 het verzorgingstehuis de Holdert en het gemeentehuis.