Emmen, Noordbarge

3.1.1 Archeologie

De aanleiding voor het opnemen van de archeologische waarden en verwachtingen in bestemmingsplannen vloeit voort uit het Verdrag van Valletta, de Monumentenwet 1988, de Wet op de archeologische monumentenzorg 2007 en de Wet algemene bepalingen omgevingsrecht 2010. In de Monumentenwet is vastgelegd dat gemeenten bij ruimtelijke ontwikkelingen rekening dienen te houden met de te verwachten en de aanwezige archeologische waarden. Behoud van die waarden is het uitgangspunt. Uit de verbeelding en de planregels van het bestemmingsplan dient de zorg voor de genoemde archeologische waarden te blijken.

In het kader van de Monumentenwet en de Culturele Alliantie tussen de gemeente Emmen en de provincie Drenthe heeft de gemeente Emmen eigen archeologiebeleid ontwikkeld. Hiervoor is een archeologische beleidsadvieskaart gemaakt met daarbij een rapport die als toelichting op de kaart dient. Het doel van deze documenten is om aan te geven wat de kern vormt van het archeologiebeleid en waar de beleidskeuzes zijn gemaakt. Het gemeentelijk archeologiebeleid is ten tijde van het ontwerpbestemmingsplan nog in ontwikkeling. Vooruitlopend op vaststelling van dit beleid zijn in dit ontwerpbestemmingsplan de gemaakte beleidskeuzes opgenomen. De beleidsadvieskaart zal voor vaststelling van het bestemmingsplan door de gemeenteraad zijn vastgesteld.

De archeologische waarden en verwachtingen zijn in dit ontwerpbestemmingsplan vertaald in de dubbelbestemming "Waarde - Archeologie". Met deze vertaling is op eenvoudige wijze in beeld gebracht of archeologische waarden in het geding zijn of kunnen zijn en zo ja, op welke manier daarmee dient te worden omgegaan. Binnen de dubbelbestemming "Waarde - Archeologie" is een onderverdeling gemaakt in 6 dubbelbestemmingen. Per dubbelbestemming zijn planregels opgenomen voor de te bouwen oppervlakte en een omgevingsvergunningsstelsel voor het uitvoeren van werken, geen bouwwerk zijnde, of van werkzaamheden. De maatvoering voor vrijstelling is afhankelijk van de te verwachten waarden of verwachtingen en is vertaald naar oppervlakten en dieptes. Bij overschrijding van de gestelde vrijstellingseisen bij ruimtelijke ontwikkelingen betekent dit dat de aanwezige waarde of verwachting moet worden onderzocht.

De oude brink van Noordbarge is op de AMK aangewezen als 'beschermd archeologisch monument. Omdat de Rijksmonumenten al uitputtend zijn beschermd via het wettelijke stelsel van de Monumentenwet (zie artikel 11 MW) zijn in dit ontwerpbestemmingsplan geen aanvullende regels opgenomen.

Voor Noordbarge geldt gedeeltelijk een hoge archeologische verwachting (historische kern Noordbarge) en een middelhoge tot hoge archeologische verwachting (rest van het plangebied). Binnen het plangebied bevinden zich talloze archeologische vondstmeldingen en waarnemingen, op basis waarvan vastgesteld kan worden dat het gebied al vanaf de Late Bronstijd/Vroege IJzertijd intensief werd bewoond. Op de verbeelding van het bestemmingsplan zijn de gebieden met een archeologische hoge verwachting bestemd met de dubbelbestemming Artikel 33 Waarde - Archeologie 2' en de gebieden met een middelhoge tot hoge archeologische waarde bestemd met de dubbelbestemming Artikel 34 Waarde - Archeologie 3 en Artikel 35 Waarde - Archeologie 4.

3.1.2 Monumenten

Op grond van de Monumentenwet 1988 kan de Minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap (OCW) objecten aanwijzen als beschermd rijksmonument. In het plangebied is de locatie Oude Zuidbargerstraat 6 aangewezen als beschermd rijksmonument.

Oude Zuidbargerstraat 6

Op 14 oktober 2008 is de gemeentelijke monumentenlijst in werking getreden. Hiermee zijn de op de lijst voorkomende objecten aangewezen als gemeentelijk monument. Op deze monumentenlijst staan de hallenhuisboerderij Noordbargerstraat 88 uit 1901 en het transformatorhuisje bij Noordbargerstraat 92 uit omstreeks 1930.

Noordbargerstraat 88

Noordbargerstraat nabij 92

3.1.3 Conclusie

Op basis van onderzoek en de gevonden voorwerpen worden aan het plangebied archeologische waarden toegekend. Op de verbeelding en in de regels van het bestemmingsplan heeft dit zijn vertaling krijgen. De monumentale status van gebouwen zal niet direct zijn vertaling krijgen in het bestemmingsplan. Wel wordt het meegenomen bij de keuze omtrent de uiteindelijke bestemmingen en de gebruiks- en bouwmogelijkheden.